رشته سینما یکی از محبوب‌ترین رشته‌های هنری در ایران و جهان به حساب میاد. سینما هنری‌ست که فراتر از سرگرمیه و زندگی خیلی از افراد در این رشته هنری جریان پیدا میکنه.
رشته سینما یکی از بهترین ابزارها برای بیان احساسات، عقاید، افکار و رخدادهای تاریخی، اجتماعی، سیاسی و چه بسا بیش از این‌هاست. دانشجویان این رشته، اغلب از افرادی خلاق، متفکر، خوش ذوق و دغدغه‌مند تشکیل داده شده که به دنبال ایجاد تغییر در جامعه خودشون هستن. حالا این تغییر می‌تونه با ایجاد سرگرمی و شادی باشه یا با شکل دادن یک ایده یا دغدغه در ذهن افراد.
به هر طریق، سینما یکی از تأثیرگذارترین هنرهای جهان شناخته میشه که عناصر مختلفی در شکل‌گیری اون دخیل هستن که در ادامه بهشون می‌پردازم. اگه شما هم از علاقه‌مندان این رشته هنری جذاب و پرطرفدار هستید، تا پایان این مقاله از گروه آموزشی پرش همراه با من بمونید، چون قراره همه‌چیز درباره رشته سینما رو به شما معرفی کنم.
سینما زیباترین شیاد دنیاست. این جمله از ژان لوک گدار، فیلمساز آوانگارد فرانسوی و از نفرات اصلی موج نوی سینمای اروپا، نشان از واقعیت‌های این رشته داره. زیبای شیاد، کسی که تو رو مجذوب خودش میکنه ولی هیچوقت باهات مهربان نیست.
به قول وودی آلن:« امسال یک ستاره‌آم، سال بعد چی هستم؟ یک سیاه‌چاله؟» هیچوقت مشخص نیست زمان محبوبیت شما و روی بورس بودنتون توی سینما چقدره. چون هر ساله این هنر درحال تغییره.
معرفی رشته سینما
سینما رو به عنوان هنر هفتم می‌شناسن. دلیل این نام‌گذاری هم این بوده که توی دوران باستان ۶ هنر اصلی وجود داشته که این شش هنر شامل موارد زیر می‌شدن:
- هنر موسیقی؛
- هنر نویسندگی؛
- هنر نقاشی؛
- هنر شاعری؛
- هنر پیکرتراشی (مجسمه‌سازی)؛
- هنر تئاتر.
با پیدایش سینما، به عنوان هنری تازه که همه این هنرهای قبلی رو توی خودش جا میده، لقب هنر هفتم به این رشته اختصاص یافت. برای اولین بار هم ریچیوتو کانودو بود که همچین اصطلاحی رو برای سینما به کار برد.
رشته سینما، امروزه یکی از پرطرفدارترین رشته‌های کنکور هنر به حساب میاد و خیلی از دانشجویان هنر با سودای کسب موفقیت‌های هنری و تجاری، پا به این رشته می‌ذارن.
رشته سینما دارای بخش‌های مختلفیه که به مرور به این هنر اضافه شدن. رشته سینما در ایران دارای تاریخچه طولانیه و فراز و نشیب‌های زیادی رو پشت سر گذاشته است. در ادامه تاریخچه این هنر زیبا رو به همراه گرایش‌های اون براتون معرفی می‌کنم.
تاریخچه رشته سینما در ایران و جهان
تاریخچه شروع رشته سینما در جهان به اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن ۲۰م بر‌میگرده. بعد از شکل‌گیری صنعت‌های فیلم‌سازی ملی در چند کشور پیشرفته اروپایی و آمریکایی و گسترش این هنر در سراسر دنیا، نیاز به آموزش جامع این هنر احساس می‌شد.
با ورود نظریه‌پردازان به این رشته و ایجاد بحث‌های فلسفی و جامعه‌شناختی درباره موضوعات اون، آموزش جامع رشته سینما در سراسر دنیا هم گسترش پیدا کرد.
در ایران هنر سینما با مسافرت‌های مظفرالدین شاه به فرنگ و کوشش‌های روشنفکران اون دوران، باعث شناخت نسبی عموم مردم با این هنر جدید شد. اما تا زمان پهلوی اول که اولین دانشگاه‌ها در ایران تأسیس شدن، خبری از رشته سینما در ایران نبود.
با تأسیس دانشگاه هنرهای زیبا تهران، دانشکده سینما و تئاتر هم به اون اضافه شد و اولین آموزش‌های عالی توی رشته سینما در ایران آغاز شد.
با رسیدن به دهه‌های ۲۰ و ۳۰، هنر سینما در بین جامعه ایرانی، عمومیت بیشتری پیدا کرد و تا دهه ۴۰ به عنوان یکی از شاخصه‌های اصلی هنر و جامعه ایران به حساب می‌رفت. توی دهه چهل با خلق فیلم‌های مثل گنج قارون، چرخ فلک، گاو قیصر، دوره جدیدی در سینمای ایران آغاز شد.
اغلب این فیلم‌ها رو به عنوان فیلم فارسی که داستانی شبیه فیلم‌های هندی و قهرمانان هالیوودی با شمایل ایرانی، به یاد میارن. البته توی همین دوران هم سینمای پیشرو و آوانگارد بود که به مسائل اجتماعی عمیق می‌پرداخت ولی به خاطر سانسورهای شدید اون دوره، امکان عمومیت یافتن پیدا نکردن.
در دهه ۷۰ فیلم‌سازان خلاق و متفکر ایرانی، با کوشش‌های خودشون، آثار فاخری به جا گذاشتن و اون دوران، دوران طلایی و اوج سینمای ایران نام گرفت و بسیاری از شاهکارهای سینما در اون زمان ساخته شدن.
پیشگامان و بزرگان سینمای ایران
از میرزا ابراهیم خان عکاس باشی (کسی که اولین دوربین فیلمبرداری رو وارد ایران کرد)، مهدی روسی‌خان، ابراهیم خان صحاف باشی (مؤسس اولین سالن پخش فیلم ایران) و خان بابا معتضدی به عنوان پیشگامان هنر سینما در بین جامعه ایران، در دوران سلطنت مظفرالدین شاه، میشه نام برد.
برخی دیگه از کسانی که تغییرات بنیادی در سینمای ایران ایجاد کردن رو در ادامه نام بردیم:
- ابراهیم گلستان: از اولین فیلم‌سازان و مستندسازان ایران، که سبک جدیدی از فیلم‌سازی رو در ایران رواج داد.
- داریوش مهرجویی: مهرجویی با ساخت فیلم گاو، بر اساس داستانی از غلامحسین ساعدی، اولین جریان‌سازان موج نوی سینمای ایران به حساب میاد.
- شهلا ریاحی: اولین کارگردان زن در سینمای ایران که فعالیت‌های سینماییش رو از سال ۱۳۳۰ رو با بازیگری شروع کرد، توی سال ۱۳۳۵ اولین فیلم خودش رو کارگردانی کرد.
- مسعود کیمیایی: اسم این کارگردان بزرگ رو اکثر هنر دوستان شنیدن. اسم مسعود کیمیایی با اسم‌های دیگه‌ای هم مثل قیصر، رضا موتوری و گوزن‌ها عجین شده که سه تا از خاطره‌انگیزترین فیلم‌های ایرانی به حساب میان.
- عباس کیارستمی: میشه عنوان بزرگترین کارگردان سینمای ایران رو به استاد عباس کیارستمی داد. دستاوردهای هنری کیارستمی که به شناخت خیلی بیشتر جامعه جهانی با سینمای ایران منجر شد، باعث پیشرفت رشته سینما در ایران شد. کارگردان بزرگی مثل کوروساوا و مارتین اسکورسیزی، همکاری و آشنایی با عباس کیارستمی رو جزو افتخارات خودشون حساب می‌کنن.
گرایش‌های رشته سینما
رشته سینما در دانشگاه‌های ایران، چند گرایش مختلف داره که هر کدوم از اون‌ها نیاز به مهارت‌های حرفه‌ای و شخصی خاص به خودش رو داره. گرایش‌های رشته سینما در دانشگاه‌های ایران، شامل موارد زیر میشه:
- کارگردانی:
کارگردانان خالق اصلی اثر هنری به حساب میان. اون‌ها هدایت و ساخت فیلم رو از اول تا آخر دست می‌گیره. مهارت‌هایی که یک کارگردان باید داشته باشه، خلاقیت، داشتن دید هنری و قدرت رهبریه. - فیلمنامه‌نویسی:
فیلمنامه‌نویسان یکی از سخت‌ترین کارها رو توی پروسه ساخت فیلم به عهده دارن. نوشتن صفر تا صد داستان فیلم با اون‌هاست و باید کار رو به شکلی انجام بدن که بتون مخاطب‌های زیادی رو جذب کنن و داستان جذاب و گیرایی بنویسن. برای فیلمنامه‌نویس شدن علاوه‌بر تمرین نوشتن و مطالعه مکرر، باید خلاقیت، اطلاعات کافی نسبت به ادبیات، آشنایی با هنرهای دراماتیک و توانایی تعریف قصه رو داشت. - تدوین:
تدوینگرها مسئول انتخاب پلان‌ها، تنظیم برداشت‌ها، هماهنگ ساختن تصویر و صدای فیلم، تنظیم رنگ تصویر و حذف موارد اضافه از فیلمه. تدوینگرها باید کار با نرم‌افزار رو به خوبی بلد باشن و دید هنری هم برای اون‌ها الزامیه. - فیلمبرداری:
فیلمبرداران دست راست کارگردانان به حساب میان و وظیفه ثبت لحظات رو به عهده داره. آشنایی با اصول تصویربرداری، کار با تکنولوژی، داشتن درک نورپردازی و دید هنری قوی، از جمله پیش‌نیازهای تبدیل شدن به یک فیلمبردار خبره است.
به طور کلی هر شخصی که قصد داره تا توی رشته سینما شرکت کنه و این مسیر رو به عنوان هدف حرفه‌ای زندگیش قرار بده، باید بدونه که ورود به هرکدوم از گرایش‌های سینما، نیازمند تلاش، پشتکار، صبر، حوصله و خلاقیت زیادیه.
بهترین دانشگاه‌های ایران برای رشته سینما
افرادی که به دنبال تحصیل توی رشته سینما و قبولی در این رشته کنکور هنر هستن، مطمئنا برای داشتن یک آموزش جامع و کامل، سعی می‌کنن صندلی‌های بهترین دانشگاه‌های هنری رو به دست بیارن.
بهترین دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی ایران برای رشته سینما شامل موارد زیر میشه:
- پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران: این پردیس که بخشی از دانشگاه تهران به حساب میاد، یکی از معتبرترین مراکز آموزش عالی رشته سینما در ایران به حساب میاد.
- دانشگاه هنر تهران: دانشگاه هنر تهران که با ادغام چند مرکز آموزشی در سال ۵۸ تشکیل شده، یکی دیگه از مراکز معتبر آموزش رشته سینما در ایرانه.
- دانشگاه سوره: دانشگاه سوره هم یکی دیگه از مراکز آموزش عالی رشته سینما در ایران به حساب میاد که رشته‌ها و گرایش‌های مختلفی رو ارائه میده و سینما مهم‌ترین اونه.
- دانشگاه صدا و سیما: در دانشگاه صدا و سیما دانشجویان با ساخت فیلم و سریال برای تلویزیون و سینما آشنا میشن و می‌تونن از بهترین تکنولوژی‌های روز دنیا برای یادگیری استفاده کنن.
- دانشگاه تربیت مدرس: این دانشگاه هم یکی دیگه از مراکز آموزش عالیه که رشته سینما رو ارائه میده. دانش‌آموزان می‌تونن توی این دانشگاه از تکنولوژی‌های روز دنیا برای یادگیری مباحث این رشته استفاده کنن.
در کنار این دانشگاه‌ها، یک سری دانشگاه آزاد و غیر انتفاعی هم هستن که توی رشته سینما بدون کنکور هم پذیرش دارن.
[inline_post_rel p_id=1578]
بازار کار و فرصت‌های شغلی رشته سینما
وضعیت کار برای فارغ‌التحصیلان و دانشجویان رشته سینما، متنوع و در عین حال چالش برانگیزه. درسته که دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته سینما می‌تونن توی زمینه‌های مختلفی اعم از فیلمنامه‌نویسی، فیلمبرداری، تدوین، کارگردانی، صدابرداری و … مشغول بشن؛ ولی برای پیدا کردن کار مناسب با درآمد کافی با مشکلات ریز و درشتی باید دست و پنجه نرم کنن.
سابقه کار، تحصیلات، مهارت‌های فردی، شرایط خانوادگی و اجتماعی، از جمله معیارهایه که متقاضیان کار در زمینه‌های سینمایی باید اون‌ها رو داشته باشن. البته شرایط خانوادگی، اجتماعی و داشتن پارتی هم جزو مواردیه که هر کسی نداره ولی متأسفانه جزو معیارهای مهم برای کسب موفقیت در سینماست.
بازار کار اما در خارج از ایران متفاوته. فارغ‌التحصیلان و دانشجویان می‌تونن در کنار درس خوندن، به کارهای سینمایی هم مشغول باشن.
البته شرایط کسب جایگاه‌های بالاتر در زمینه سینما در خارج از کشور کمی سخت‌تره و هر کسی با هر میزان پول و مقامی که توی ایران داره باید این سلسله مراتب رو طی کنه و اصلا ربطی نداره که پسر فلان کارگردان بوده و دختر فلان تهیه کننده. در کشورهایی که سینمایی پویاتر دارن مثل آمریکا، کانادا، فرانسه و انگلیس، شرایط کار برای متقاضیان بیشتره.
چشم‌انداز آینده رشته سینما در ایران و جهان
سینمای ایران با چالش‌های زیادی روبه‌روست. محدودیت‌های قانونی، مشکلات ساختاری، ضعف محتوا و رعایت نکردن هنجارهای ایرانی که موجب ضبط و توقیف بسیاری از فیلم‌ها میشه، جزو چالش‌های افرادی است که به دنبال کار در زمینه‌های سینمایی هستن.
البته با توجه به پیشرفت تکنولوژی و سطح سواد در بین جوانان، این چالش‌ها تبدیل به فرصت‌هایی برای خلاقیت و نوآوری میشه. ولی با این حال همچنان یکی از رشته‌هایی که بیشترین میزان مهاجرت تحصیلی و کاری رو داره، همین رشته سینماست.
سینما ولی نه یک صنعت که یک هنر پویاست و با وجود همه این چالش‌ها باز هم یکی از پر جاذبه‌ترین رشته‌های تحصیلی در ایران و جهان به حساب میاد.
جمع‌بندی
دانشجویان و هنرجویان زیادی هر ساله مشغول به تحصیل در رشته سینما میشن. کسانی که پا به این عرصه می‌ذارن باید بدونن که پول اولویت دوم یا سوم اون‌ها باید باشه و عشق به سینما اولین اولویتشون. کسانی که از سینما به دنبال کسب درآمد، تبلیغ و دیده شدن هستن بزرگترین خیانتکاران به این هنر ارزشمند هستن.
توی این مقاله سعی کردم تا براتون همه چیز درباره رشته سینما رو توضیح بدم، از تاریخچه این رشته در ایران گفتم، دانشگاه‌های معتبر اون رو معرفی کردم، گرایش‌هاش رو نام بردم و مهارت‌های لازم برای هرکدوم رو توضیح دادم.
در آخر هم از مشکلات و چالش‌های جوانانی که می‌خوان توی این رشته تحصیل کنن گفتم و چشم‌اندازی از آینده این رشته ارائه دادم. امیدوارم که این اطلاعات به کسانی که قصد تحصیل در رشته سینما رو دارن کمک کرده باشه تا تصمیم‌های بهتری بگیرن.
برای دریافت اطلاعات بیشتر و با خبر شدن از آخرین تغییرات کنکور هنر، به وب سایت پرش مراجعه کنید.
رشته سینما توی کدوم دانشگاه‌ها تدریس میشه؟؟
پردیس سینما و تئاتر دانشگاه تهران – دانشگاه هنر تهران – دانشگاه سوره و دانشگاه صدا و سیما، از جمله مراکز آموزش این رشته هستن.
از چه سالی سینما وارد ایران شد؟
توی زمان مظفرالدین شاه اولین دوربین‌های فیلمبرداری وارد کشور شد و توی زمان محمدعلی میرزا، اولین سالن‌های نمایش برپا شد. ولی صنعت سینما از دهه ۲۰ و ۳۰ قرن ۱۴ شمسی وارد کشور شد.
از سینما میشه پول درآورد؟
بله با تلاش، تحصیلات و خلاقیت بالا می‌تونید پول زیادی از سینما دربیارید ولی رسیدن به درآمد توی این رشته به شدت سخته و خیلی‌ها قبل از رسیدن به درآمد جا می‌زنن.