رویای همه دانش‌آموزان اینه که با یک بار خوندن متن کتاب، همه چیز رو یاد بگیرن و نیازی به تمرین و تکرار نداشته باشن! این رویا زمانی به واقعیت نزدیک میشه که راه‌های تقویت حافظه برای درس خواندن رو بلد باشین.
دانش‌آموزانی که از حافظه قوی‌تری دارن، به دلیل این که برای یادآوری درس‌هاشون دائما در حال تکرار مطالب نیستن، به اندازه کافی برای حل تمرین و تست زمان دارن؛ بنابراین در مقایسه با دانش‌آموزان دیگه، به نمرات و نتایج بهتری دست پیدا می‌کنن. در واقع حافظه، همون بخش از مغز انسانه که تمام خاطرات، مهارت‌ها و فعالیت‌های ساده روزمره رو در خودش نگهداری می‌کنه.
هر شخص برای یاد گرفتن یک مهارت به زمان نیاز داره؛ این زمان برای کسانی که حافظه قوی‌تری دارن، کوتاه‌تره و خیلی زود همه چیز رو آموزش می‌بینن. به همین دلیل اکثر دانش‌آموزان به دنبال راه های تقویت حافظه برای درس خواندن هستن که بتونن در کمترین زمان و با استفاده از حافظه‌ای قوی، مطالب درسی رو به ذهنشون بسپارن.
بنابراین ما در این مقاله، به طور کامل راهکارهای تقویت حافظه برای درس خواندن رو بررسی کردیم تا بتونین با استفاده از اون‌ها، عملکرد مناسبی سر کلاس و امتحانات داشته باشین.
البته اگه درگیر روزمرگی‌هاتون هستین و فرصت نمی‌کنین مقاله “راه های تقویت حافظه برای درس خواندن” رو به طور کامل بخونین، پادکست‌های زیر رو گوش کنین و همراه رادیو پادکست پرش باشین. 🎧🔊
حافظه هر فرد چطور کار می‌کنه؟
اگه به دنبال تقویت حافظه برای درس خواندن هستین، بهتره بدونین چیزی که ما به عنوان حافظه می‌شناسیم، همون فرآیند ذخیره‌سازی، نگهداری، یادآوری اطلاعات و تجربیاته.
در واقع نگهداری اطلاعات، به مرور زمان و یادآوری اون‌ها در صورت نیاز، تعریف مناسبی برای حافظه انسانه و شما باید برای یادآوری درست اطلاعات، راه‌های تقویتشون رو یاد گرفته باشین.
بر اساس نظریه اتکینسون و شیفرن، حافظه از 3 قسمت تشکیل شده:
- حافظه حسی: اولین بخشی که اطلاعات وارد حافظه میشن، حافظه حسیه؛ یعنی همون بخشی از حافظه که اطلاعات دیداری یا شنیداری رو برای مدت زمان کوتاهی نگهداری می‌کنه. اطلاعات ورودی بسته به نوع‌شون، چیزی بین نیم ثانیه تا 4 ثانیه در حافظه باقی می‌مونن.
- حافظه کوتاه مدت: حافظه کوتاه مدت که به اون حافظه فعال هم گفته میشه، مرحله دومه. اطلاعات حدود 20 تا 30 ثانیه در این بخش از حافظه باقی می‌مونن و بعد از اون فراموش میشن.
- حافظه بلند مدت: حافظه بلندمدت که با نام حافظه دائمی هم شناخته میشه، داده‌ها و اطلاعات رو از حافظه کوتاه مدت دریافت می‌کنه. اگه یک کار رو تمرین و تکرار کنین یا به موضوعی عمیقاً دقت کنین، اطلاعات رو به حافظه بلندمدت خودتون منتقل می‌کنین. داده‌هایی که در حافظه بلندمدت نگهداری میشن، در زمان نیاز قابل دسترسی و یادآوری هستن.
ما به کمک راه و روش های تقویت حافظه برای درس خوندن، سعی می‌کنیم از توانایی مغز خود حداکثر استفاده رو ببریم تا اطلاعات رو به صورت کامل در حافظه بلندمدت ذخیره کنیم.
تکنیک‌های تقویت حافظه برای درس خواندن
یکی از دلهره‌آورترین احساسات که ممکنه برای دانش‌آموزان پیش بیاد، اینه که فکر کنن تمام مطالب مطالعه شده برای امتحان رو فراموش کردن! اما برای حل این موضوع چه کاری میشه انجام داد؟ پاسخ خیلی ساده‌ست! به این که دانش‌آموزان با دونستن و اجرای تکنیک‌های تقویت حافظه برای درس خواندن می‌تونن به خوبی مطالب درسی رو در ذهنشون تثبیت کنن و با آرامش خاطر سر جلسه امتحان حاضر بشن.
در ادامه به روش‌های تقویت حافظه برای درس خواندن و همچنین جزئیات دیگه حافظه می‌پردازیم؛ پس همراه ما باشین.
از حافظه خودتون کار بکشین
احتمالا الان به این فکر می‌کنین که ما همیشه از حافظه‌مون استفاده می‌کنیم، بنابراین امکان نداره قدرت اون کاهش پیدا کنه! بله شما هر لحظه در حال استفاده کردن از حافظه‌تون هستین؛ اما برای تقویت حافظه برای درس خواندن، نیازه که از اون حسابی کار بکشین. حالا چجوری؟
اگه عادت دارین چیزهایی که به احتمال زیاد فراموش میشن رو روی کاغذ بنویسین، حالا وقت اون رسیده که این عادت رو کنار بذارین. شما باید این نوع کارها رو به خاطر بسپارین و سعی کنین تا یکی یکی بهشون رسیدگی کنین تا انجام بشن. به این ترتیب یک نرمش به حافظه و مغزتون دادین تا این مطالب در ذهنتون ماندگار بشه.
ورزش کنین
بزرگ‌ترین لطفی که هر شخص می‌تونه به خودش بکنه، «ورزش کردنه»! این کار نه تنها سلامت جسمی رو برای شما به همراه داره، بلکه به مرور زمان هم در بهبود روحیه موثره و هم به تقویت حافظه برای درس خواندن کمک می‌کنه.
اگه هر روز فقط 20 دقیقه ورزش کنین، سرعت تشکیل اتصالات عصبی در مغز شما تقویت میشه که می‌تونه باعث تقویت حافظه بشه. انجام ورزش‌های هوازی مثل دوچرخه سواری، قایقرانی، دویدن، پیاده‌روی سریع، کوهنوردی، ایروبیک، شنا و غیره، نورون‌های تولید شده در مغز رو افزایش میده و به بهبود عملکرد حافظه کمک می‌کنه.
پس برای داشتن حال خوب، بدنی سالم و تقویت حافظه برای درس خواندن، ورزش کردن رو خیلی جدی بگیرین!
خوب بخوابین
داشتن خواب کافی، یکی از راه های بهبود عملکرد حافظه برای درس خواندنه، چون با روند یادگیری رابطه مستقیمی داره؛ پس طبیعیه که با وجود خستگی و خواب‌آلودگی نتونین تمرکز کنین و چیزهایی که به شما توضیح داده شده رو فراموش کنین. میزان خواب مورد نیاز افراد با هم فرق می‌کنه اما معمولا بین 7 تا 9 ساعت، زمان ایده‌آلی برای خوابیدن در نظر گرفته میشه.
به طور کلی، باید بدونین که با وجود کم‌خوابی نمی‌تونین از مغزتون انتظار حافظه قوی و یادگیری فوق‌العاده‌ای داشته باشین.
یکی از راهکارهای تقویت حافظه برای درس خواندن، اینه که برنامه خواب روزانه‌تونو تنظیم کنین و ساعت‌های اوج یادگیری‌تون رو بشناسین. به عنوان مثال اگه در طول روز، بین ساعت 8 تا 11 خیلی سرحال هستین و تمرکز بالایی برای درس خوندن دارین، حتما در این ساعات، مدت زمانی رو به درس خوندن اختصاص بدین.
تمرکز کردن رو یاد بگیرین
باید بدونین که تقویت حافظه برای درس خواندن از طریق تقویت تمرکز شماست که عملی میشه. انتقال صحیح اطلاعات از حافظه کوتاه مدت به بلند مدت زمانی اتفاق میفته که خوب تمرکز کنین و به صورت کاملاً هشیار و آگاه، به مطلب مورد نظر خودتون توجه کنین.
تمرکزتون رو می‌تونین با راهکارهایی مثل مدیتیشن، قرار گرفتن در محیط‌های آروم، گوش دادن به یک موسیقی بی‌کلام، آدامس خوردن در زمان درس خوندن یا هر روشی که به نظرتون مفیده بالا ببرین.
[inline_post_rel p_id=706]
از تکنیک چانکینگ استفاده کنین
افراد، روزانه حجم بالایی از اطلاعات رو دریافت می‌کنن که باید به حافظه خودشون بسپارن. این مقدار زیاد اطلاعات، ممکنه باعث گیج شدن شخص و ضعیف شدن حافظه‌ش بشه.
اینجاست که تکنیک چانکینگ (chunking) به کمک ما میاد. در این روش اطلاعات به قسمت‌های کوچک‌تر و مرتبط‌تری تقسیم میشن و براشون دسته‌بندی و الگوهای مختلفی در نظر گرفته میشه.
این موضوع باعث میشه افراد مطالب رو بهتر به حافظه خود بسپارن و در مواقع مورد نیاز بدونن که کجا باید دنبال اطلاعات مدنظرشون باشن. این کار مثل نظم دادن به اجناسیه که در یک فروشگاه چیده شدن. به همین خاطره که آشنایی با تکنیک چانکینگ به تقویت حافظه برای درس خواندن کمک زیادی می‌کنه.
برای تقویت حافظه آب بخورین
حدود 80 درصد بدن از آب تشکیل شده؛ یعنی اگه بدن با کمبود آب رو به رو بشه نمی‌تونه به درستی کار کنه. پس باید به مقدار کافی (حداقل 6 تا 8 لیوان در روز) آب بخورین تا مغز بتونه حداکثر عملکرد خودش رو داشته باشه. خوردن میوه، آبمیوه و سبزیجات هم می‌تونه به تقویت حافظه برای درس خواندن کمک کنه.
آنتی‌اکسیدان‌های موجود در میوه و سبزیجات، از سلول‌های مغزی محافظت می‌کنن و ذهنتون رو در بالاترین سطح عملکرد نگه می‌دارن. احتمالاً تعریف خوردن ماهی رو برای تقویت حافظه شنیدین؛ به طور کلی خوردن غذاهایی که شامل امگا 3 میشن، یکی از بهترین روش‌های تقویت حافظه‌ست.
آجیل و خشکبارهایی مثل گردو، تخمه آفتابگردان، فندق، پسته، بادام، بادام هندی و بادام زمینی که شامل ویتامین E هستن، می‌تونن در تقویت حافظه تاثیر خارق‌العاده‌ای داشته باشن.
[inline_post_rel p_id=3187]
مصرف مکمل‌های مناسب برای بهبود حافظه
یکی دیگه از راه‌های تقویت حافظه برای درس خوندن اینه که از مکمل‌های مناسب استفاده کنین. برای این کار لازمه حتما از یک پزشک متخصص مشورت بگیرین. بعد از مصرف این داروها با افزایش جریان خون در مغز، بازو و پاها، قدرت حافظه افزایش پیدا می‌کنه. ویتامین‌هایی مثل اسید فولیک، منیزیم، زینک، E ،D ،B6 ،B12 و C در تقویت حافظه موثر هستن.
سبک یادگیری مخصوص به خودتونو بشناسین
هر شخصی با یک روش متفاوت مطالب رو در حافظه خودش ثبت می‌کنه. اطلاع از این موضوع می‌تونه باعث تقویت حافظه برای درس خواندن بشه. زمانی که یک آدرس یا یک شماره رو از کسی می‌شنوین بهتر به خاطر می‌سپارین، یا اگه اون رو روی کاغذ ببینین سریع‌تر حفظ می‌کنین؟
با جواب دادن به این سوال، تشخیص میدین که حافظه دیداری شما قوی‌تره یا حافظه شنیداری. به‌طور کلی، حافظه از طریق حواس دیداری، شنیداری و حرکتی اطلاعات رو ثبت می‌کنه. حافظه حرکتی بیشتر با فعالیت‌های فیزیکی و حرکتی در ارتباطه.
از استرس دور بمونین
استرس و اضطراب تاثیرات منفی زیادی روی سلامتی افراد داره. درسته که نمیشه کاملا از استرس دور موند و تقریبا جزئی از زندگی ماست، اما میشه از تکنیک‌هایی که برای کاهش استرس وجود داره، استفاده کرد. از جمله این تکینک‌ها میشه به جویدن آدامس، یوگا، تنفس عمیق، ذهن آگاهی، رایحه درمانی، پیاده‌روی، مدیتیشن و ورزش اشاره کرد.
اگه قصد تقویت حافظه برای درس خواندن دارین، حتما راه‌های مدیریت استرس و هیجان رو یاد بگیرین تا بتونین در مواقع مختلف، آرامش خودتون رو حفظ کنین.
[inline_post_rel p_id=2241]
از انجام هم‌زمان چند کار دست بردارین!
زمانی که شما چند کار رو به صورت هم‌زمان انجام میدین، کند بودن و حواس‌پرتی شما کاملا طبیعیه. بهتره موقع درس خوندن، تمام تمرکز خودتون رو صرف مطالعه مطالب درسی کنین.
خیلی از دانش‌آموزان عادت دارن که هم‌زمان با درس خوندن، فعالیت‌های دیگه‌ای هم انجام بدن. همین موضوع باعث میشه که تمرکز کافی برای یادگیری مطالب درسی نداشته باشن. انجام دادن کارهای مختلف در یک زمان، باعث اختلال در فرآیند ذخیره‌سازی اطلاعات در مغز شما میشه. به همین دلیل قدرت حافظه در این شرایط ضعیف‌تر از حالت معمول دیده میشه.
تمرکز کردن به روی وظایف محدود، اما انجام دادن اون‌ها با کیفیت بالا، از راه و روش های تقویت حافظه برای درس خواندنه.
برای بهبود حافظه، مهارت‌های جدید یاد بگیرین
یاد گرفتن مهارت جدید هم مثل مورد اول که کار کشیدن از حافظه بود، عملکرد و قدرت حافظه شما رو بالا می‌بره؛ مثلا یادگیری یک ساز جدید می‌تونه یکی از بهترین راه‌های تقویت حافظه برای درس خواندن باشه.
شما باید نت‌های موسیقی رو با نظم و ترتیب خاصی آموزش ببینین؛ بعد از اون با به خاطر سپردن اون‌ها و تمرین چندین و چند باره، شروع به نواختن کنین. این روند به مرور زمان تمرکز و حافظه شما رو قوی‌تر می‌کنه. یادگیری یک زبان جدید، آشپزی، بافتنی یا ورزش‌هایی مثل رقص هم می‌تونه در این زمینه موثر باشه.
مطالب درسی رو با فاصله زمانی منظم تکرار کنین
پیوستگی در مطالعه به یادگیری بهتر مطالب درسی کمک می‌کنه. دانش‌آموزان باید مطالب درسی رو به صورت منظم مطالعه کنن. تکرار و تمرین مطالب، یکی از مهم‌ترین موضوعاتیه که باعث تقویت حافظه برای درس خواندن میشه.
تکرار کردن چیزی که چند روز قبل یاد گرفتین، کمک می‌کنه که اون رو به حافظه بلندمدت‌تون انتقال بدین؛ اما باید این کار رو با رعایت اصول خاصی انجام بدین.
مشکل خیلی از دانش‌آموزان اینه که مطالب درسی رو تکرار نمی‌کنن و همین موضوع باعث میشه که مطالب رو به صورت عمیق و کامل یاد نگیرن.
استفاده از بسته‌های معلم خصوصی پرش، یکی از راه‌های اصولی و کاربردیه که می‌تونه در مرور ساده و مفهومی مطالب درسی تاثیر زیادی داره. به خاطر این که این بسته‌ها قابلیت تکرار و تمرین چند باره مطالب درسی رو دارن، دانش‌آموزان می‌تونن به صورت دقیق و پیوسته مطالب رو در منزل مطالعه مرور کنن.
[inline_post_rel p_id=378]
فعالیت‌های چالش‌برانگیز برای بهبود حافظه
خودتون رو با فعالیت‌هایی که خارج از عادت همیشگی شماست، به چالش بکشین. مثلاً اگه راست دست هستین کمی با دست چپ بنویسین. یا اگه عادت به تایپ کردن دارین، چند ساعتی رو روی کاغذ بنویسین. در واقع این حرکات مثل ورزش برای مغز هستن که در تقویت و بهبود وضعیت حافظه برای درس خواندن موثر هستن. حفظ کردن یک شعر، داستان یا ترانه می‌تونه از جمله فعالیت‌هایی باشه که برای تمرین دادن مغز موثره.
با خانواده و دوستاتون معاشرت کنین
هم صحبتی با خانواده یا کسانی که دوستشون دارین، می‌تونه فکر شما رو باز کنه. بر اساس تحقیقاتی که انجام شده افرادی که خلق و خوی برونگرا دارن، با صحبت کردن و نظر پرسیدن از نزدیکانشون افکار مختلفی رو پردازش می‌کنن؛ با این کار هم دید بهتری پیدا می‌کنن، هم با افکار سازماندهی شده به تمرکز و حافظه بهتری میرسن.
مثبت‌اندیش باشین
هیچ وقت قدرت افکار رو دست کم نگیرین؛ اگه دائم به خودتون یادآوری می‌کنین که حافظه ضعیفی دارین و همه چیز رو فراموش می‌کنین، باید بدونین که بهبود قدرت حافظه برای شما سخت میشه. قدرت حافظه به مرور زمان و با تمرین و تکرار بیشتر میشه؛ پس در موردش به خودتون تلقین‌های منفی نکنین.
نکات مهمی که باید در نظر داشته باشین
وقتی می‌خواین حافظه‌تون رو برای درس خوندن تقویت کنین، یک سری نکات مهم هستن که اگه بهشون توجه کنین، نتیجه خیلی بهتری می‌گیرین. برای همین، در این بخش کلی نکته کاربردی و مهم رو براتون جمع‌آوری کردیم که کمک می‌کنن مطالب رو راحت‌تر در ذهنتون نگه دارین.
تاثیر زمان درس خوندن بر حافظه
انتخاب زمان مناسب، اهمیت زیادی در تقویت حافظه دانش‌آموزان داره. خیلی از دانش‌آموزان زمان مناسبی رو برای درس خوندن انتخاب نمی‌کنن و همین موضوع باعث میشه که به نتیجه دلخواه نرسن.
یکی از زمان‌های نامناسب برای مطالعه، ساعت‌های قبل از شروع آزمونه. در این ساعت‌ها بیشتر دانش‌آموزان استرس و اضطراب زیادی دارن و معمولا با سرعت زیاد شروع به مطالعه مطالب درسی می‌کنن و همین موضوع باعث بهم‌ریختگی ذهنی و فراموشی مطالب درسی میشه.
دانش‌آموزان عزیز باید بدونن مطالعه در یک زمان نامناسب نه تنها کمکی به یادگیری مطالب درسی نمی‌کنه، بلکه اثر کاملا منفی در یادگیری مباحث کتاب داره؛ حتی در صورت بلد بودن راه های تقویت حافظه برای درس خوندن!
زمان مطالعه، یکی از موارد مهمیه که می‌تونه در حافظه شما اختلال هم ایجاد کنه. برای مثال مطالعه طولانی، بدون وقفه و استراحت فقط شما رو بیشتر خسته می‌کنه.
همچنین، مطالعه در مواقعی که احسال خستگی یا خواب آلودگی دارین می‌تونه به ضرر شما باشه.
[inline_post_rel p_id=5155]
تاثیر مکان درس خوندن
علاوه بر زمان یادگیری، انتخاب یک مکان مناسب، در یادگیری و تقویت حافظه برای درس خواندن نقش اساسی داره. مطالعه بهتره در مکان‌های ساکت که به دور از سر و صدای موسیقی، تلویزیون یا صحبت افراد خانواده انجام بشه. همچنین وجود نور و اکسیژن کافی در اتاق لازمه. نور کافی موجب عدم خستگی چشم‌ها و اکسیژن موجب عدم خواب آلودگی و احساس خستگی میشه.
در صورتی که همچین مکانی در منزل ندارین، عضویت در کتابخونه یک گزینه عالی برای شماست. ثبت نام در کتابخونه‌ها، به دلیل شرایط مناسبی که دارن، یکی از بهترین کارهاییه که می‌تونین در جهت بهبود و تقویت حافظه انجام بدین.
[inline_post_rel p_id=1547]
رفع عوامل حواس پرتی موقع درس خوندن
بالاتر هم گفتیم که تمرکز، نقش اساسی در تقویت حافظه برای درس خواندن داره. بهتره که دانش‌آموزان عوامل حواس پرتی مثل تلفن همراه، تبلت، تلویزیون و لپ‌تاپ و در کل هر چیزی که حواس‌شون رو از مطالعه مطالب درسی منحرف می‌کنه رو کنار بذارن.
خیلی از دانش‌آموزان زمان زیادی رو در فضای مجازی سپری می‌کنن؛ و همین موضوع باعث میشه که نتونن تمرکز کافی برای مطالعه مطالب درسی داشته باشن. دانش‌آموزان باید عواملی که باعث حواس پرتی‌شون میشه رو از خودشون دور کنن.
در این خصوص توصیه ما به دانش‌آموزان اینه که حتما زمان مشخصی رو در برنامه روزانه‌شون برای پرداختن به این دسته از موضوعات در نظر بگیرن؛ چون، انجام این کار باعث میشه که برای استفاده از اون‌ها در زمان مطالعه وسوسه نشن.
مشاورین چه نقشی در پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دارن؟
ما در این مقاله تکنیک‌های تقویت حافظه برای درس خواندن رو به صورت دقیق بررسی کردیم. دانش‌آموزان با اجرای تمام این تکنیک‌ها می‌تونن یادگیری بهتری رو تجربه کنن. بدون شک کنترل و پیاده‌سازی این تکنیک‌ها توسط مشاوره‌ای حرفه‌ای باعث پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان میشه.
مشاورین با بررسی ویژگی‌های فردی دانش‌آموزان می‌تونن توصیه‌های دقیق‌تری در این خصوص داشته باشن. بهتره که دانش‌آموزان در هر پایه تحصیلی که هستن از جلسات مشاوره تحصیلی پرش برای پیشرفت وضعیت تحصیلی‌شون استفاده کنن.
کلام آخر
پیاده‌سازی هر کدوم از انواع روش‌های تقویت حافظه که در این مقاله در مورد اون با هم صحبت کردیم، می‌تونه شما رو به هدفتون یعنی بالا بردن سرعت یادگیری برسونه. این روش‌ها رو به مرور زمان اجرا کنین تا با نتایج و تاثیرات شگفت‌انگیز اون رو به رو بشین؛ در غیر این صورت اطلاعات وارد حافظه بلند مدت شما نمیشه و خیلی زود همه چیز رو فراموش می‌کنین.
البته اگه تکنیک‌های تقویت حافظه برای درس خواندن رو اجرا می‌کنین اما بازم به نتیجه نمی‌رسین، بهتره که با یک مشاور تحصیلی باتجربه مشورت کنین. شماره تماستون رو در کادر «ارتباط با مشاورین پرش» وارد کنین تا در اسرع وقت با شما تماس گرفته بشه. همه مشکلات درسیتون رو با مشاوران گروه آموزشی پرش در میون بذارین تا به موفقیت برسین.
با چه روشی حافظه کوتاه مدتمون رو تقویت کنیم؟
راهکارهایی که در این مقاله برای تقویت حافظه ارائه شده هم برای حافظه کوتاه مدت کاربرد داره و هم برای حافظه بلند مدت.
آیا خوراکی‌های خاصی برای تقویت حافظه وجود داره؟
بله؛ آجیل و خشکبارهایی مثل فندق، گردو، بادام، موز، عسل، خرما و همچنین ویتامین‌های گروه B نقش موثری در تقویت حافظه دارن.