راهکارهای درمان اختلال نوشتن در کودکان

تا حالا شده فرزند شما شروع به نوشتن کنه و بخواد چیزی رو بنویسه ولی همه کلمات نامرتب و شلخته کنار هم قرار بگیرن؟ اون قدری که تلفظ کلمات نوشته شده سخت باشه و باعث بشه فرزندتون نتونه نمره خوبی از نگارش فارسی بگیره؟

بهتره بدونین که خیلی از دانش‌آموزان در ابتدای سال تحصیلی‌شون، با این مشکل رو به رو میشن که بهش میگن اختلال نوشتن در کودکان. این مشکل شاید در بین دانش‌آموزان شایع باشه ولی دلیل بر این نمیشه که پدر و مادرها بخوان نسبت بهش بی‌تفاوت باشن؛ چون ممکنه در صورت ادامه داشتن، باعث درس نخواندن کودکان بشه؛ به همین دلیل باید به فکر یک راه چاره بود.

البته این اختلال، به خودی خود خطرناک نیست ولی اگه پیگیر نباشین و راهی برای درمان اختلال نوشتن پیدا نکنین، ممکنه کودک رو از درس خوندن دل‌زده کنه و باعث بشه تا از هم‌کلاسی‌های خودش عقب بیفته. اگه موقع خوندن متن نوشته شده توسط فرزندتون با نشونه‌هایی که گفتیم رو به‌ رو شدین، خیلی مهمه که سریع دست‌ به‌ کار بشین. برای آشنایی با روش‌های درمان این مشکل، با ما همراه باشین.

اختلال نوشتن در کودکان چیست؟

در واقع زمانی که یک کودک در نوشتن مشکل داره و نمی‌تونه درست بنویسه، ممکنه دچار دیسگرافیا یا اختلال نوشتن شده باشه. معمولاً این بچه‌ها سعی می‌کنن از هر کاری که به نوشتن مربوط میشه فرار کنن؛ مثلاً وقتی می‌خوان مشق بنویسن، بهونه میارن، الکی تظاهر به خستگی می‌کنن، یا کلی وقت می‌ذارن ولی آخرش چیزی که نوشتن مرتب و خوانا نیست.

واقعیت اینه که نوشتن فقط یک مهارت مدرسه‌ای نیست؛ در دنیای امروز ،نوشتن مثل حرف زدن، فکر کردن یا حتی غذا خوردنه و یک نیاز مهم و اساسی محسوب میشه. کودکان باید بتونن راحت و درست بنویسن تا بتونن احساسات و افکارشون رو بیان کنن، درس بخونن، و در ارتباطاتشون موفق باشن. برای همین اگه دیدین که کودکتون با نوشتن مشکل داره، نباید پشت گوش بندازین؛ باید زودتر پیگیریش کنین تا این مسئله تبدیل به یک مشکل بزرگ‌تر تبدیل نشه.

نشانه‌های اختلال نگارش

اگه می‌خواین زودتر متوجه بشین که فرزندتون دچار اختلال نوشتن هست یا نه، بهتره که نشونه‌هاش رو بشناسین. شناخت این علائم کمک می‌کنه زودتر راهکارهای درمان رو پیش بگیرین و نذارین مشکل عمیق‌تر بشه یا روی درس خوندن فرزندتون تاثیر بذاره. معمولاً والدین یا معلم‌ها اگه حواسشون به دانش‌آموز باشه، می‌تونن خیلی زود این اختلال رو تشخیص بدن.

• بدخطی شدید؛
• ترس از مدرسه؛
• کندی در نوشتن؛
• کج و معوج نوشتن؛
• فاصله یا اندازه غیرطبیعی حروف و کلمات؛
• وارونه یا قرینه‌نویسی کودک به طور مداوم؛
• ضعف در به یاد آوردن شکل حروف یا کلمات؛
• مشکل در نقطه‌گذاری، قرار دادن سرکش‌ها و…؛
• نمره املا و انشای پایین و غلط‌های املایی مکرر؛
• بسیار پررنگ یا کم‌رنگ بودن متون نوشته شده؛
• محکم گرفتن مداد و مشکلاتی چون گرفتگی عضلات مربوطه؛
• نگاه کردن کودک به دست خود هنگام نوشتن (به جای نگاه کردن به صفحه کاغذ، وایت‌برد و…).

[inline_post_rel p_id=2785]

علل بروز اختلال در نوشتن

قبل از این که بخوایم روش‌های درمان اختلال نوشتن در کودکان رو بهتون معرفی کنیم، لازمه بدونین که علت بروز این مشکل چیه. اگه شما بدونین که این مشکل به چه دلیلی ایجاد شده، راحت‌تر می‌تونین راه حل مناسبی رو انتخاب کرده و این مشکل رو برطرف کنین.

• کم‌تجربگی و تمرین کم؛
• اضطراب و فشار روانی؛
• ژنتیک و سابقه خانوادگی؛
• مسئله کدگذاری‌های ارتوگرافی؛
• بی‌انگیزگی یا نداشتن اعتماد‌ به‌ نفس؛
• استفاده از مداد، میز یا صندلی نامناسب؛
• عدم رشد کامل اعصاب مختلف بدن یا اعضای حرکتی؛
• عدم هماهنگی مناسب اعضای بدن (مثلا هماهنگی دست و چشم).

راهکارهای درمان اختلال نوشتن کودک

حالا که با اختلال نوشتن در کودکان (دیسگرافیا) آشنا شدین و علت به وجود اومدن این اختلال رو بررسی کردین، نوبت اینه که با روش های درمان این اختلال آشنا بشین. البته قبل از این کار باید بررسی کنین که یک وقت فرزند شما دچار اختلال خواندن هم نباشه. اگه این مشکل رو در فرزندتون مشاهده کردین، توصیه می‌کنیم مقاله درمان اختلال خواندن در کودکان رو به صورت کامل مطالعه کنین.

تمرین‌های نوشتاری هدفمند

دانش‌آموزان ابتدایی مخصوصا در پایه‌ اول تا سوم، باید طبق یک برنامه ریزی درسی، تمرین نوشتاری داشته باشن تا بتونن از پس نوشتن همه کلمات بربیان. البته این تمرین‌ها نباید خسته‌کننده و سخت باشن. تمرین‌هایی مثل نوشتن حروف بزرگ و کوچک یا نوشتن متن‌های کوتاه درباره چیزهایی که دوست دارن، می‌تونه به تقویت عضلات دست و هماهنگی چشم و دست‌ها کمک کنه.

استفاده از بازی‌های حرکتی و تقویتی برای انگشتان

گاهی اوقات اختلال نوشتن در کودکان به این دلیل به وجود میاد که عضلات دست و انگشتان کودک ضعیفه و نمی‌تونه به خوبی از پس نوشتن کلمات بربیاد. به همین دلیل بازی‌هایی مثل خمیر بازی، لگو، کشیدن نقاشی، یا کار با قیچی کمک می‌کنن که عضلات ظریف انگشت‌ها تقویت بشن و کودک بتونه راحت‌تر مداد رو کنترل کنه.

کمک گرفتن از کاردرمانگر یا گفتاردرمانگر

اگه اختلال نوشتن در کودکان به صورت شدید بروز پیدا کنه یا همراه با اختلالات دیگه باشه (مثل دیسلکسی یا بیش‌فعالی)، بهتره از یک متخصص کمک بگیرین. کاردرمانگرها تمرین‌های دقیق و علمی میدن که مخصوص مشکل کودک شماست و اکثر اوقات زودتر از بقیه راه حل‌ها جواب میده.

استفاده از ابزارهای کمک‌ آموزشی

گاهی استفاده از مدادهای مخصوص (مثلاً مداد ضخیم یا مدادی که دست گرفتنش راحت‌تره)، کاغذ خط‌دار یا نرم‌افزارهای آموزش نوشتن می‌تونه انگیزه‌ کودک رو بیشتر کنه و نوشتن رو براش آسون‌تر کنه. در این راه حل، شما باید سعی کنین با ابزارها، نوشتن رو برای کودکتون لذت بخش‌تر کنین.

ایجاد محیط بدون استرس و تشویق مداوم

یکی از راه‌های درمان اختلال نوشتن در کودکان، اینه که بهش انگیزه کافی بدین. مهمه که کودک حس نکنه داره اشتباه می‌کنه یا قضاوت میشه. باید با صبر و آرامش کنارش باشین، به خاطر تلاشش تشویقش کنین و براش محیطی بسازین که از اشتباه نوشتن نترسه و بتونه جبران کنه.

صبر، تکرار و پیوستگی در آموزش

مهم‌ترین موردی که می‌تونیم برای درمان اختلال نوشتن در کودکان بهش اشاره کنیم، صبره. نمیشه توقع داشت که بعد از گذشت یکی دو هفته، همه چیز درست بشه و دانش‌آموز بتونه به درستی بنویسه. به همین دلیل باید آموزش و درمان به صورت مداوم و با صبر و حوصله انجام بشه.

پیامدهای این اختلال

اگه مشکل نوشتن در دانش‌آموز ادامه پیدا کنه، می‌تونه باعث ایجاد کلی دردسر بشه. کودکی که نمی‌تونه خوب بنویسه، کم‌کم اعتماد به نفسش رو از دست میده و ممکنه بین همکلاسی‌هاش احساس کنه از بقیه عقب‌تره یا حتی خجالت بکشه. وقتی هم که دائم سرزنش بشه یا حس کنه از پس نوشتن برنمیاد، ممکنه از مدرسه و درس دل‌زده بشه و کم‌کم از درس و پیشرفت عقب بمونه. این مسئله حتی می‌تونه روی آینده‌ دانش‌آموز هم تاثیر منفی بذاره.

[inline_post_rel p_id=4863]

جمع‌بندی

در این مقاله کلی درباره اختلال نوشتن در کودکان صحبت کردیم؛ این که اصلاً این مشکل چیه و چرا به‌وجود میاد. این اختلال، اگه در سنین پایین شناسایی بشه و خانواده یا معلم‌ها به موقع واکنش نشون بدن، اصلاً چیز نگران‌کننده‌ای نیست. با یک سری تمرین، راهکار مناسب و توجه مداوم میشه به راحتی این مشکل رو کنترل و حتی کامل برطرف کرد.

نکته مهم اینه که به این موضوع بی‌تفاوت نباشیم، چون اگه بهش رسیدگی نشه، ممکنه روی اعتماد به‌ نفس، پیشرفت تحصیلی و حتی آینده کودک تاثیر منفی بذاره. پیشگیری و درمان به‌موقع اختلال نوشتن کودکان می‌تونه مسیر زندگی بچه‌ها رو عوض کنه.